Φοβικά σκυλιά-Τι λένε οι ειδικοί;

Έτσι όπως ένα παιδάκι που σε μικρή ηλικία είχε κακοποιηθεί από τη μητέρα του κουβαλά αυτό το ψυχικό τραύμα και ίσως είναι επιφυλακτικό με τις γυναίκες όταν μεγαλώσει, έτσι και ένα κουτάβι που έχει βιώσει αντίστοιχα περιστατικά πιθανόν να είναι τόσο κατεστραμμένο και αβοήθητο ψυχολογικά και σωματικά που να μην επιδιώκει την επαφή με ανθρώπους ή ακόμη και με άλλα ζωντανά.
Βεβαίως, οι φοβίες έχουν πολλές υποκατηγορίες και διακλαδώσεις, μα πάνω απ’ όλα σημασία έχει τι καταστάσεις έχει βιώσει το εκάστοτε πλάσμα και φυσικά ο χαρακτήρας του και η αντίδρασή του σε αυτά τα βιώματα.
Κάποιες πιθανές κατηγορίες φοβιών είναι οι εξής :
-σε ανθρώπους,
-σε άλλα σκυλιά ή ζώα γενικά,
-σε κρότους,
-σε θορύβους.

~ Είναι πιθανόν να υπάρχουν αμέτρητοι ακόμαλόγοι, αλλά αυτό είναι κατά περίπτωση και εμπειριών.

Επιπρόσθετα, οι ανωτέρω κατηγορίες εμπεριέχουν πολλές υποκατηγορίες. Για παράδειγμα, η κατηγορία των ανθρώπων μπορεί να διαχωριστεί σε άτομα αρσενικού ή θηλυκού γένους. Από κει και πέρα η υποκατηγορία ‘γένους αρσενικού’ μπορεί να εμπερικλείει άντρες με καπέλο, με γένια, με μακριά μαλλιά,με τατουάζ, με γυαλιά, με μπαστούνι, λευκούς, κίτρινους και μαύρους, ογκώδεις,ψηλούς ή οτιδήποτε μπορεί να φοβίζει τον εκάστοτε σκύλο. Αντίστοιχοι διαχωρισμοί και υποκατηγορίες μπορούν να βρεθούν και για την ‘γένους θηλυκού’ υποκατηγορία.

Όσον αφορά τα άλλα σκυλιά μπορεί το θέμα να είναι είτε το μέγεθος είτε το χρώμα. Για τα υπόλοιπα ζώα έχει να κάνει με τον σκύλο. Στην περίπτωση των κρότων θα μπορούσε να είναι ένας κεραυνός, κάποιο βεγγαλικό, μια στάμνα από κάποιο κερκυραϊκό μπαλκόνι στο πεζοδρόμιο. Στην κατηγορία των θορύβων πάλι μπορούν να υπάρξουν περιπτώσεις εντός και εκτός περιβάλλοντος του σπιτιού. Στην πρώτη περίπτωση, θα μπορούσε να είναι απλά ένα μπολ που πέφτει από τον πάγκο στο δάπεδο, το πιστολάκι που χρησιμοποιούμε για να στεγνώσουμε τα μαλλιά μας, η ηλεκτρική σκούπα, κλπ. Στη δεύτερη περίπτωση, θα μπορούσαν να ανήκουν τα οχήματα που διαχωρίζονται σε απλά Ι. Χ. ,σε φορτηγά ,σε μηχανάκια και ποδήλατα.

Φυσικά και κάποιος θα ρωτούσε από πού μπορεί να προέρχονται αυτές οι φοβίες;
Η απάντηση σε αυτό το σημείο είναι πως και πάλι δε μπορεί να δοθεί μία πηγή για τα αρνητικά αυτά. Υπάρχουν πολλοί λόγοι, όπως ο εκτροφέας απ’ όπου έχουμε πάρει το σκυλί, οι γονείς-κηδεμόνες του σκύλου, ο τύπος εκπαίδευσης που έχει υποστεί το ζωντανό, αν πρόκειται για αδέσποτο σε τι κατάσταση βρέθηκε, από τι κατάσταση πάρθηκε, τι βίωσε μέχρι να βρει μια καλήτύχη και πολλές άλλες περιπτώσεις. Αλλά ας τα αναλύσουμε όλα αυτά παρακάτω.

Αρχικά, ο ρόλος του εκτροφέα φέρει μεγάλη ευθύνη και υποχρεώσεις και δεν πρέπει κάποιος να το παίρνει τόσο αψήφιστα και χωρίς προσχεδιασμό ή να κυριεύεται το μυαλό του από την ιδέα του χρήματος διότι οφείλει να περιποιηθεί ζωντανά πλάσματα που είναι πλήρως εξαρτημένα από τις διαθέσεις του, το περιβάλλον που θα τους παρέχει, την τροφή και ό, τι άλλο χρειάζεται για την ικανοποίηση των βιολογικών τους αναγκών, τα υλικά αγαθά, την ιατρική περίθαλψη κ.α. αλλά και από τη στοργή και αγάπη που θα ήθελαν να τους προσφέρει. Οφείλει ,λοιπόν, να πληροί όλες τις προϋποθέσεις καθώς επίσης να παρακινείται από το πάθος του γι’ αυτή του την ασχολία. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε πως η δουλειά του εκτροφέα είναι ένα λειτούργημα που έγκειται όμως στην προσωπική όρεξη και ψυχική ισορροπία του εκάστοτε ερασιτέχνη.

Οποιοσδήποτε εκτροφέας και άνθρωπος πάνω απ’ όλα που σέβεται τον εαυτό του απαιτείται να ξεκινάει αυτή τη διαδικασία με αγάπη.Επιπλέον, να διαθέτει ένα κεφάλαιο που να καλύπτει τα βασικά έξοδα καθώς επίσης και ένα ευυπόληπτο υπόλοιπο χρημάτων για τυχόν έκτακτες περιπτώσεις, να έχει τις κατάλληλες επαφές με κτηνιάτρους για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών οποιαδήποτε ώρα χρειαστεί αλλά και για τις βασικές εξετάσεις – εμβόλια –προστατευτικά μέσα, να είναι πλήρως ενημερωμένος και καταρτισμένος για τα πάντα γύρω από τους σκύλους και τη θέση του στη διαδικασία αυτή.

Έτσι, μεταξύ πέμπτης και όγδοης εβδομάδας πρέπει ναξεκινήσει η εκπαίδευση τουαλέτας και το σωστό χτίσιμο του πνευματικού και συναισθηματικού κόσμου του κουταβιού- δηλαδή η εξοικείωση με διάφορους ήχους, αντικείμενα καικαταστάσεις. Το σημαντικό σε αυτό το σημείο είναι όλα αυτά να εισαχθούν στον κόσμο του κουταβιού με θετικό τρόπο και να τα εκλάβει ως θετικές εμπειρίες προς αποφυγή δημιουργίας φοβιών.

Ας μην αναφέρουμε πως η συμπεριφορά του εκτροφέα οφείλει να είναι παραδειγματική ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των κουταβιών για την αποφυγή φοβιών, επίσης – κανόνας που ισχύει και για την καινούρια οικογένειατου κουταβιού και όλα της τα μέλη καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του. Επιπρόσθετα,ξεκινά και η εξοικείωση και κοινωνικοποίηση με τα πάντα-με κάθε πιθανή εμπειρία που μπορεί να συναντήσει στη ζωή του το κουτάβι και πάντα με τρόπο θετικό. Θυμόμαστε δε θέλουμε να μεγαλώσουμε ένα κουτάβι φοβικό τόσο για εμάς μα πάνω απ’ όλα για εκείνο και την ψυχική οδύνη που θα περάσει. Η νέα οικογένεια θα πρέπει να πληροφορεί σωστά το κουτάβι και να έχει δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την ένταξή του στο νέο του περιβάλλον, καθώς επίσης να έχει πάντα στο μυαλό της πως για όποια μη αποδεκτή πράξη του κουταβιού φταίνε εκείνοι και όχι το τελευταίο και να μην επιρρίπτουν τις κατηγορίες στον αποδιοπομπαίο τράγο που δεν μπορεί καν να υποστηρίξει τον εαυτό του γιατί είναι ένα αιώνιο μωρό αλλά στην ελλιπή παροχή πληροφοριών εκ μέρους τους.

Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και ο τύπος εκπαίδευσης που έχει δεχτεί το σκυλί, διότι η ζωή του δε σταματά στον ρόλο του εκτροφέα και η προσρόφηση αρνητικών εμπειριών που μπορούν να μετατραπούν σε φοβίες είναι ένα μέτωπο ανοικτό καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής και κάθε στιγμή, οπότε όσο περνά από το χέρι μας οφείλουμε να τις αποτρέπουμε. Και μ’ αυτό τον τρόπο ερχόμαστεστο σημείο να θέσουμε το ερώτημα ποιου είδους εκπαίδευση μόνο καλά μπορεί να παρέχει στο σκύλο; Μα φυσικά και επρόκειτο για ρητορικό ερώτημα. Η θετική εκπαίδευση είναι το μόνο μέσο που ενθαρρύνει το σκύλο να σκέφτεται και να συμμετέχει ενεργά για να επιβραβευθεί ή μη, αποφεύγεται έτσι ένας παθητικός ρόλος που θα είχε στην κλασική εκπαίδευση με το φόβο μην τιμωρηθεί και η εκτέλεση των εντολών καθαρά και μόνο από φόβο μην πονέσει είτε με το τράβηγμα του λουριού είτε με τη χρήση πνίχτη-ηλεκτρικού κολάρου ή οποιουδήποτε άλλου τρόπου μπορεί να προκαλέσει σωματική βία. Και σε αυτό το σημείο ας κάνουμε μια παρένθεση σχετικά με το πόσο επιβλαβής είναι η χρήση πνίχτη. Εκτός του πόσο επώδυνος είναι προκαλεί τραυματισμούς στον λαιμό, την τραχεία, την πλάτη, αναπνευστικά και άλλα προβλήματα. Και σε αυτό το σημείο κλείνει η μικρή παρένθεση και εδώ οφείλουν οι χρήστες του να αναλογιστούν και τα ψυχικά τραύματα που προκαλεί αυτό το επιβλαβές εργαλείο. Ο φόρτος φοβιών που θα ακολουθά αυτό το πλάσμα σε όλη του τη ζωή και η ανικανότητα πουέχει προκληθεί από το να συμμετέχει ενεργά και χαρούμενα στις ομορφιές της ύπαρξής του.

Φυσικά, υπάρχουν και πολλά σκυλάκια που δεν έχουν την τύχη να γεννηθούν σ’ ένα ιδανικό περιβάλλον ή έχουν καταλήξει σε λάθος χέρια έπειτα από την διεκπεραίωση του ‘ιδανικού’ ρόλου του εκτροφέα.Εδώ βέβαια οφείλουμε να επισημάνουμε πως ο ρόλος του εκτροφέα για να είναι ολοκληρωμένος προϋποθέτει και την εξακρίβωση των δεδομένων και την συμπλήρωση των ζητούμενων υποψήφιων κηδεμόνων για το κουτάβι. Ποτέ δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την τύχη του κουταβιού, μα είναι υποχρεωμένος να εκτελεί την συγκεκριμένη διαδικασία τουλάχιστον.Ίσως, η πηγή του προβλήματος να ήταν ο ίδιος ο εκτροφέας ή οι νέες συνθήκες ζωής έπειτα από μια πιθανή εγκατάλειψη από την οικογένεια. Πολλές και ποικίλες μπορεί να είναι οι περιπτώσεις. Μα κάθε μια από αυτές καταλήγει σε ένα και μοναδικό αποτέλεσμα :συλλογή άσχημων και τραυματικών εμπειριών που διαταράσσουν την σωματική και ψυχική ισορροπία του σκύλου και οδηγούν κραυγαλέα στη δημιουργία φοβιών.

Φυσικά, αν το εκάστοτε σκυλί έχει την τύχη να καταλήξει σε χέρια στοργικά και μια καρδιά που θα του προσφέρει απεριόριστη αγάπη και τρυφερότητα ίσως η κατάστασή του μπορέσει να αναστραφεί εντελώς ή κατά κάποιο ποσοστό –αναλόγως με το παρελθόν του.
Ο γονέας εκτός από τα ανωτέρω θα πρέπει να του αφιερώσει χρόνο και υπομονή για την κατάλληλη θεραπεία και εκπαίδευση. Βέβαια, αν αυτό δεν είναι αρκετό -και αυτό θα είναι φανερό γιατί το σκυλί δε θα είναι ικανό να λειτουργήσει- θα πρέπει να εισχωρήσει στην περίπτωση αυτή η κτηνιατρική και συμπεριφεριολογία.

Έτσι, θα εισαχθούν σε αυτό το σημείο και οι φερομόνες ηχρήση των οποίων θα πρέπει να γίνεται αυστηρά και μόνο κατόπιν συνεννόησης με τον κτηνίατρο και ίσως σε συνδυασμό με συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπεριφοράς,προκειμένου να μειωθεί το στρες στο σκύλο και να αυξήσουμε το threshold (όριο ανοχής ) του για να μπορέσουμε να δουλέψουμε με αυτόν.
Επίσης, σε τέτοιες περιπτώσεις προτιμούμε αγχολυτικά-πριν και κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης που έχουν και αμνησιακές τάσεις- και όχι ηρεμιστικά τα οποία απλά μειώνουν το μυϊκό τόνο αλλά αφήνουν ανεπηρέαστο τον εγκέφαλο του ζώου και κατ’ αυτόν τον τρόπο καταφέρνουμε να αυξήσουμε το στρες του σκύλου με τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις.

Φυσικά, πριν καταφύγουμε στη χρήση φαρμάκων οφείλουμε να αυξήσουμε την παρατηρητικότητά μας για να αντιληφθούμε αν υπάρχει κάτι στο περιβάλλον του ζώου που το φέρνει σε αυτή την κατάσταση και μπορέσουμε να το διορθώσουμε χωρίς την παρεμβολή φαρμάκων, αλλά με εξοικείωση και απευαισθητοποίηση ως προς την πηγή που προκαλεί το στρες. Για παράδειγμα, όταν έχουμε ν’ ασχοληθούμε μ’ ένα κροτοφοβικό σκύλο μπορούμε να δουλέψουμε σταδιακά με ένα cd σχετικών ήχων, προσέχοντας την ένταση-ξεκινάμε από το μηδέν και αυξάνουμε κάθε φορά μόνο όσο αντέχει ο σκύλος-σε συνδυασμό με συνεχείς επιβραβεύσεις. Βέβαια, για κάθε φοβία θα λειτουργήσουμε με ξεχωριστό τρόπο ανάλογα με το σκυλί που έχουμε απέναντί μας.

Τα σκυλιά είναι ζωντανά πλάσματα με δικαίωμα στην απεριόριστη αγάπη που οφείλουμε να τους προσφέρουμε, έτοιμα να μας παρέχουν τη γλώσσα επικοινωνίας τους αρκεί εμείς να αποκωδικοποιήσουμε τα σήματά τους, την αγάπη και κατανόησή τους, την παιχνιδιάρικη διάθεσή τους και τις τρέλες τους.Μα δεν έχουν όλα την ίδια τύχη, γιατί ως αιώνια παιδιά που είναι και απολύτως εξαρτημένα από το ον που ονομάζεται άνθρωπος, υπόκεινται και στις διαθέσεις του τελευταίου. Έτσι, είναι πιθανόν να καταλήξουν με πολλά προβλήματα συμπεριφοράς ή/και σωματικά καθώς και φοβίες. Εμείς οφείλουμε να κινούμαστε ως προς αυτά οπλισμένοι με υπομονή και επιμονή,παρατηρητικότητα και εφευρετική σκέψη, καθώς και να απευθυνόμαστε στα κατάλληλα και εξειδικευμένα άτομα για την επίλυση τέτοιων συμπεριφορών με σκοπό την καλυτέρευση των συνθηκών διαβίωσης του σκύλου μας και την διασφάλιση της ψυχικής του ισορροπίας.

Εύη Κολιού-Θετική Εκπαιδεύτρια Σκύλων






Πηγή: dogmagazine.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

My Instagram