Τα ερπετά και τα αμφίβια ως...ιδανικά κατοικίδια!

Τα ερπετά και τα αμφίβια είναι μοναδικά ώς κατοικίδια.
Αν και η φροντίδα για ένα ερπετό ή αμφίβιο παίρνει αρκετό χρόνο, δεν πρόκειται για τον ίδιο χρόνο που θα σας δέσμευε ένα θερμόαιμο θηλαστικό. Τα ερπετά και τα αμφίβια έχουν λίγες στοιχειώδεις απαιτήσεις (ανάλογα με τό είδος) αλλά έχουν σποραδικά κάποιες ειδικές φυσικές ανάγκες. Επειδή βρίσκονται σε κλουβιά (terrariums), και δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν μέσα στα πλαίσια ενός καθαρού κλουβιού, μιας ιδανικής θερμοκρασίας, του πόσιμου νερού και μπάνιου και της σωστής τροφής, εξαρτώνται από εσάς. Ο τύπος του ερπετού/αμφιβίου που θα επιλέξετε λοιπόν, καθορίζει το κατά πόσο θα απολαμβάνετε τις ιδιότητες ενός κατοικιδίου στην κλασσική ιδέα της επαφής με αυτό. Άτομα που είχαν μια χελώνα για 50 χρόνια, θα σας πούν με σιγουριά ότι η χελώνα αποτελεί κατοικίδιο με όλη την σημασία της λέξεως, περπατώντας κοντά τους και σηκώνοντας το κεφάλι όταν ζητάει κάτι. Κάποιες iguanas επίσης, δείχνουν προτίμηση στο να ανεβαίνουν στα αγαπημένα τους σημεία και να πηδάνε πάνω σας το πρωί και δείχνουν να διασκεδάζουν όταν τις χαιδέυετε στον λαιμό. Αλλά μετά την λήψη τροφής σας αγνοούν. Απο την άλλη, οι Poison Dart Frogs, αν και πανέμορφοι με καταπληκτικά χρώματα, δεν σας αναγνωρίζουν και δεν πρόκειται για το είδος που θα κάτσει να το χειριστείτε. Αν όμως είστε από τα άτομα που δέχονται τα πράγματα όπως έχουν και είστε από τους τύπους που διαφέρουν από τα προκαθορισμένα και τα καθημερινά, ή απο εκείνους που τους αρέσει απλά να θαυμάζουν κάτι, τότε είστε έτοιμος να πάρετε το πρώτο σας ερπετό ή αμφίβιο και παρακάτω θα σας εξηγήσουμε πολλά πράγματα.

Οι Διαφορές Μεταξύ Ερπετών Και Αμφιβίων
Τα ερπετά με τα αμφίβια μοιάζουν και διαφέρουν σε κάποια πράγματα. Και οι δύο καταρχήν είναι μέλη της υποσυνομοταξίας Vertebrata. Μοιράζονται την ίδια υποσυνομοταξίαμε τα ψάρια, τα πουλιά και τα θηλαστικά. Είναι εκτοθερμικά (ectothermic), που σημαίνει ότι εξαρτώνται από το άμεσο περιβάλλον τους, την ατμόσφαιρα που τα περιβάλλει και τις θερμοκρασίες για την ίδια την θερμορύθμιση του σώματος τους. Έχουν ωστόσο μερικές πολύ σημαντικές διαφορές:
Επιδερμίδα Η επιδερμίδα των ερπετών είναι ξηρή και έχει λέπια (φολίδες), που στην πραγματικότητα είναι μικρές δίπλες στην επιδερμίδα σε αντίθεση με τα αμφίβια που έχουν υγρή επιδερμίδα με γλοιώδεις αδένες.
Αυγά Τα ερπετά γεννούν ξηρά αυγά μέσα στην γή, ή κατακρατούν τα αυγά στο σώμα μέχρι την εκκόλαψη. Τα αμφίβια, γεννούν αυγά μέ γέλη μέσα στο νερό σε σημεία με στεκούμενα ύδατα σε πέτρες. Κάποια είδη αμφιβίων επίσης, κατακρατούν τα αυγά στο σώμα μέχρι την εκκόλαψη.
Κύκλος Ζωής Οι νεοσσοί των ερπετών μοιάζουν με τα ίδια τα ενήλικα ερπετά σε πολύ μικρό μέγεθος. Τα αμφίβια με ελάχιστες εξαιρέσεις, περνούν το στάδιο της μεταμόρφωσης (σαν προνύμφες) αναπνέοντας στο νερό με βράγχια όταν είναι νεοσσοί και μετά αναπτύσσουν πνεύμονες και γίνονται ζώα της ξηράς κατά την ενηλικίωση.
Αμυντικοί Μηχανισμοί Τα ερπετά μπορούν να υπερασπίζουν τους εαυτούς τους με νύχια, με την μαστιγοειδή ουρά τους και εντούτοις μπορούν μέσω των ισχυρών σιαγόνων τους, να δαγκώνουν. Μάλιστα πολλά φίδια όπως και δύο είδη σαύρας (Gila Monster και Beaded Lizard) έχουν δηλητήριο. Αν και το δηλητήριο σχεδιάστηκε για να βοηθάει στην απόκτηση της τροφής και όχι για άμυνα, μερικές Cobras έχουν αναπτύξει μια ικανότητα να φτύνουν το δηλητήριο στον θηρευτή τους. Τα αμφίβια έχουν τοξικές εκκρίσεις στην επιφάνεια της επιδερμίδας, ώς αμυντικό όπλο και όχι για την λήψη τροφής, και μπορούν να δαγκώσουν. Παρόλα αυτά τα αμφίβια δεν έχουν νύχια ούτε κάν δάκτυλα.

Επιλογή Ανάμεσα Σε Ερπετό ή Αμφίβιο
Το πώς μπορείτε να πείτε τί σας ταιριάζει περισσότερο εξαρτάται από συγκεκριμένους παράγοντες. Εάν σας εκφράζει κάτι το οποίο ζεί και τρέφεται σε υγρά περιβάλλοντα, πάρτε αμφίβιο. Εάν όχι, πάρτε ερπετό. Παρόλα αυτά χρειάζεται να συνοψίσετε κάποιους ακόμη παράγοντες ώστε να είστε σε θέση να καταλήξετε στην σωστή επιλογή.

Γνωρίζοντας Τα Αμφίβια
Εάν σας εκφράζει λοιπόν ένα ζώο υγρού περιβάλλοντος, τότε κλίνετε πρός ένα αμφίβιο. Επειδή τα αμφίβια αναπνέουν διαμέσω της επιδερμίδας τους, απαιτούν υψηλή υγρασία, πολύ καθαρά περιβάλλοντα, με πολύ προσεκτική παρακολούθηση του χώρου και συχνή καθαρίοτητα ώστε να αποφύγετε την εξάπλωση βακτηριδίων και την δημιουργία αμμωνικών ενώσεων, αλλιώς το αμφίβιο σας θα έχει άσχημο τέλος. Η ακόλουθη λίστα αξηγεί μερικούς παράγοντες για να διαπιστώσετε εάν μπορείτε να συντηρήσετε κάποιο αμφίβιο:
Τροφή Τα αμφίβια τρώνε έντομα, μικρά ψάρια, και σκουλήκια. Όλα φυσικά πρέπει να τα αγοράζετε απο τα εξειδικευμένα pet-shops ή καταστήματα με δολώματα επίσης.Όλα φυσικά πρέπει να τα αγοράζετε απο τα εξειδικευμένα pet-shops. Τα έντομα και τα τα σκουλήκια μπορείτε επίσης να τα λαμβάνετε ταχυδρομικώς. Οι γρύλλοι και οι κατσαρίδες είναι απαραίτητο να στεγάζονται σε ειδική γυάλα για την διατήρηση τους.
Μέγεθος Τα αμφίβια σε γενικές γραμμές είναι μικρά σε μέγεθος και έχουν ωραία χρώματα. Μπορείτε βέβαια να βρείτε με μεγάλα αμφίβια. Φίδια νερού όπως τα είδη των Caecilians, ξεπερνάνε τα 60 εκατοστά αλλά πιθανόν να μην σας αρέσει ώς κατοικίδιο λόγω ελάχιστης χρωματικής ποικιλίας. Οι Dart Frogs είναι μικροί σε μέγεθος ενώ οι Horned Frogs μπορούν να αγγίξουν τα 7- 8 εκατοστά! Φυσικά, υπάρχει μεγάλη ποικιλία και μπορείτε να επιλέξετε απο μια μεγάλη γκάμα αμφιβίων.

Κλουβί Απαιτείται κλουβί που να μπορεί να διατηρεί την υγρασία κατά μεγάλο βαθμό, ωστόσο όμως να μπορεί να καθαριστεί εύκολα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό σημαίνει ένα aquarium, με συνήθες μέγεθος 15 με 20 gallons. Η υγρασία παρέχεται διαμέσω του νερού απο το ίδιο το aquarium ή μιάς ειδικής δεξαμενής νερού, ή και απο κάποιο σπογγώδες υπόστρωμα με αρκετή υγρασία. Μπορείτε να παρέχετε εξτρά υγρασία με κάποιο ψεκαστικό χειρός ή ενός νεφελοποιητή.Χρειάζεται επίσης γυάλινη οροφή, αλλά δεν χρειάζεστε λάμπες θέρμανσης αφού τα αμφίβια είναι είδης που θέλουν δροσερά περιβάλλοντα κατά μέσο όρο. Αμφίβια μάλιστα όπως οι Tiger Salamanders, βαδίζουν μέσα στο χιόνι νωρίς τον Φεβρουάριο για να φτάσουν στα ρυάκια όπου ζευγαρώνουν. Επειδή τα αμφίβια είναι ήρεμα πλάσματα, δεν πρόκειται να εξερευνήσουν κατά πολύ ένα πολύπλοκο terrarium, όπως θα έκανε μια σαύρα ή ένα φίδι. Η καθαριότητα του περιβάλλοντα χώρου τους είναι βασικός παράγοντας για να κρατήσετε ζωντανά τέτοια ζώα. Όσο πιό μικρό είναι το αμφίβιο, τόσο πιό μικρότερες αποβολές παράγει οπότε και χρειάζεται λιγότερος κόπος για την διατήρηση ενός καθαρού χώρου. Θα χρειαστεί να κάνετε γενικές καθαριότητες στον χώρο 2-3 φορές τον χρόνο τουλάχιστον ανάλογα με το είδος και σε κάποια περισσότερο, και το δοχείο του νερού πρέπει να αλλάζεται και να καθαρίζεται καθημερινά ανάλογα με τις προτιμήσεις σας. Τα μικρά μεγέθη γενικώς σημαίνουν και λιγότερες απαιτήσεις τροφής και στέγασης σε σχέση με μεγαλύτερα ζώα ή σε σχέση με ερπετά όπως μια iguana που έχει μεγάλες απαιτήσεις τροφής και στέγασης.

Γνωρίζοντας Τα Ερπετά
Εάν σας αρέσουν τα ζώα με ξηρά περιβάλλοντα, τότε κλίνετε προτς τα ερπετά. Το ξηρό περιβάλλον έχει ένα πλεονέκτημα: οποιαδήποτε ακαθαρσία όπως αφοδεύσεις και υπολείματα τροφής δεν μολύνουν άμεσα το χώρο διαβίωσης του ζώου σας όπως στα αμφίβια που διοχετεύονται στο νερό της πισίνας άμεσα. Έτσι δεν χρειάζεται γενικές αλλαγές καθημερινά, παρά εβδομαδιαίως ή και αραιότερα. Δεν χρειάζεται επίσης να ανησυχείτε για αόρατα προβλήματα όπως αμμωνιάσεις και βακτήρια νερού. Παρόλα αυτά χρειάζεται θερμαντικές πηγές για την διατήρηση της θερμοκρασίας σε κάποια συγκεκριμένα επίπεδα και για κάποια ερπετά λάμπες ηλιακής ακτινοβολίας και φωτός. Πολύς κόσμος προτιμά τα ερπετά λόγω ότι είναι λιγότερο ευπαθή σε σχέση με τα αμφίβια. Το αρνητικό όμως είναι ότι επειδή τα ερπετά είναι περισσότερο ενεργά ώς ζώα, έχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις διατροφής και χώρου στέγασης. Έτσι λοιπόν, εκεί που ένα αμφίβιο θέλει 3-4 γρύλους συχνά-πυκνά, ένα ερπετό όπως φίδι θέλει ένα ποντίκι για τροφή ενώ μια iguana που είναι μεγάλο ερπετό, απαιτεί κλουβί σε μέγεθος ενός μικρού δωματίου για στέγαση.Απο την άλλη βέβαια, τα ερπετά είναι πιό ασφαλή στον χειρισμό και στα ατυχήματα με εξαίρεση σαυρία όπως οι γκεκονίδες που έχουν λεπτές επιδερμίδες (π.χ. day geckos). Παραθέτεται λίστα με στοιχεία που πρέπει να λάβετε υπόψιν αν ενδιαφέρεστε για ένα ερπετό:

Μέγεθος Τα ερπετά ανάλογα με το είδος, μπορούν να φέρουν ποικίλες διαστάσεις και έτσι έχουμε ένα sking που φτάνει στα 8 εκατοστά ώς ένα βόα που φτάνει στα 2.5 μέτρα. Υπάρχουν και φίδια όπως πύθωνες που φτάνουν και τα 6.5 μέτρα βέβαια, αλλά δεν πρόκειται για ζώα με καλό ταμπεραμέντο για κάποιον αρχάριο από τέτοια ζώα. Φίδια που κατά κόρον διατίθενται στα καταστήματα με τέτοια κατοικίδια, είναι συνήθως corn snakes, rat snakes king snakes, γίνονται κατάλληλα ώς κατοικίδια και φτάνουν μέχρι και 1.80 μήκος μόνο. Επίσης οι royal pythons και οι sand boas γίνονται μέχρι 1.30 σε μήκος και είναι κατάλληλα για έναν αρχάριο. Οι υδρόβιες χελώνες απο την άλλη γεννιούνται πολύ μικρές, περίπου 4-5 εκατοστά μόλις και μεγαλώνουν ανάλογα με το είδος. Κάποια είδη μάλιστα όπως οι spurred tortoises γίνονται μέχρι και 70 εκατοστά σε μήκος ενώ κάποιες ελληνικές και hingerback χελώνες γίνονται μέχρι 30 εκατοστά. Οι σαύρες επίσης έχουν ανάλογα μεγέθη κατά την ενηλικίωση τους. Έτσι έχουμε του διάσημους γενειοφόρους δράκους (bearded dragons) που φτάνουν τα 55 εκατοστά ή τα geckos που ανάλογα με το είδος κυμαίνονται από 10-35 εκατοστά. Η υπέροχη πράσινη iguana επίσης μπορεί να φτάσει και το 1.70 σε μήκος ενώ κάποιοι βαράνοι ξεπερνούν τα 2 μέτρα πράγμα που τα κάνει δύσκολα στην στέγαση και τον χειρισμό τους.Σε γενικές γραμμές τα ερπετά είναι εύκολα στην συντήρηση αν λάβουμε υπόψιν ότι χρειάζονται ότι και μείς: Ζέστη, ήλιο, φρέσκο νερό, και αρκετό χώρο ανάλογα με το είδος για να κινούνται. Αν λαμβάνουν σωστή στέγαση και κατάλληλη διατροφή σπάνια θα σας αρρωστήσουν και θα ζήσουν στην κατοχή σας για πάρα πολλά χρόνια - περισσότερα από ότι νομίζουν οι περισσότεροι από σας. Στέγαση Το βασικό κλουβί όσον αφορά ένα ερπετό είναι απο γυαλί με οροφή απο σίτα ασφαλείας. Για ένα μικρό ζώο μπορείτε να ξεκινήσετε απο ένα 30*30*30 για ένα μικρό ζώο ή νεοσσό. Για χελώνες, το μέγεθος της επιφάνειας (πάτος) μπορεί να είναι 16 φορές όσο το καβούκι της και πάνω. Για παράδειγμα, μια εδαφόβια χελώνα τελικού μεγέθους 15 εκατοστών, χρειάζεται κλουβί μήκους όσο 4 φορές το μήκος της (60cm) σε μήκος, και πλάτος πάλι 4 φορές όσο το πλάτος της (32cm). Αυτό σημαίνει terrarium χωρητικότητας 25 λίτρων περίπου! Για υδρόβιες χελώνες από την άλλη, χρειάζεστε πάλι μεγάλο κλουβί αλλά σε μορφή ενυδρείου και με ειδικό φίλτρο νερού. Δεν πρέπει να λείπει φυσικά η ξηρά στην μια άκρη του, με ειδικές λάμπες λιάσματος για την σωστή διαβίωση. Σε αυτήν την περίπτωση ένα ενυδρείο 20 λίτρων για αρχή είναι καλά, αλλά όσο μεγαλώνει θα χρειαστείτε και μεγαλύτερο. Τα φίδια, χρειάζονται χώρο μήκους όσο το 1/2 μήκος τους σώματος τους και το 1/3 του σώματος τους σε πλάτος. Ένα Rat Snake του 1 μέτρου π.χ. χρειάζεται χώρο 45cm*30cm περίπου ώς ελάχιστο. Οι σαύρες μπορούν να τοποθετηθούν σε εξ-ολοκλήρου γυάλινα terrariums με κάποιες εξαιρέσεις όπως στους χαμαιλέωντες οι οποίοι φαίνεται πως διαβίουν καλύτερα σε flexariums επειδή χρειάζονται μεγαλύτερη ανακύκλωση αέρα. Το κλουβί για ερπετά επίσης χρειάζεται όπωσδήποτε υπόστρωμα, μιάς χρήσης καλύτερα. Αν και η εφημερίδα είναι κάτι το στάνταρ για τα φίδια εδώ και χρόνια, σήμερα στο εμπόριο θα βρείτε μια μεγάλη γκάμα απο 15-18 είδη υποστρώματος κατάλληλα για ερπετά και σας το προτείνουμε επειδή δείχνουν ομορφότερα, είναι καλύτερα στο ίδιο το ζώο λόγω ότι βοηθάει στην εκγύμναση του κατά την κίνηση και επειδή είναι αποροφητικότερα και παρέχουν ικανοποιητική υγρασία τόσο για τις σαύρες όσο και για κάποια φίδια. Ένα υπόστρωμα του εμπορίου επίσης παρέχει την δυνατότητα σε κάποια είδη ερπετών στο να σκάβουν με τα νύχια. Φρέσκο νερό, ψεκασμός του κλουβιού και του ίδιου του ζώου ή κάποιο σύστημα βροχοποίησης είναι επίσης βασικότατοι παράγοντες για την υγεία του ερπετού σας. Θα πρέπει να παρέχετε επίσης και κάποιο σημείο κρυψώνας γιατί κάποια είδη όπως κάποιες σαύρες, φίδια και μερικές χελώνες το χρησιμοποιούν για ανάπαυλα.

Τροφή Τα φίδια τρέφονται συνήθως με ποντίκια και αυτό συνεπάγεται κατεψυγμένοι αρουραίοι ή ποντίκια αγορασμένα σε ειδικές συσκευασίες από κάποιο εξειδικευμένο pet- shop. Τέτοιες τροφές διατίθενται σε πολλά μεγέθη ανάλογα με το κατοικίδιο σας από νεογέννητα ποντίκια (τα επονομαζόμενα pinkies) εώς και ενήλικα ποντίκια. Οι χελώνες της στεριάς τρέφονται συνήθως με διάφορα φυτά, πρασινάδες, χορταρικά, λαχανικά και λίγα φρούτα. Οι θαλάσσιες χελώνες τρώνε θαλάσσια φυτά, φυλλώδη πράσινα, ψιλοκομμένες φέτες μήλου, μικρά σε μέγεθος ψάρια και γεωσκώληκες.

Αγοράζοντας αυτό που σας ταιριάζει περισσότερο

Ξεκινώντας με τα ερπετά, δεν σημαίνει ότι πρέπει όπωσδήποτε να αγοράσετε μια μικρή χελώνα για αρχή. Αγοράζοντας το κατάλληλο ερπετό ή αμφίβιο δεν είναι κάτι το απλό πολλές φορές, και ούτε μια απλή επίσκεψη στο κοντινότερο pet-shop της περιοχής σας. Πρέπει πρώτα να εκτιμήσετε το είδος που ταιριάζει περισσότερο στο δικό σας τρόπο ζωής και ρυθμούς ημέρας. Αυτό γιατί μερικά ερπετά, απαιτούν περισσότερο χρόνο από κάποια άλλα, και είναι καλό πρίν αγοράσετε κάτι να είστε σίγουρος για τις απαιτήσεις που χρειάζεται ώστε να μην βρεθείτε πρό εκπλήξεως στο κοντινό μέλλον.